Razem ze szczecińskim odziałem Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, co miesiąc przybliżamy Wam ciekawe historie związane z obserwacją nieba. Bohaterem miesiąca maja jest Merkury – najmniejsza i najszybsza z planet. W maju będziemy świadkami niezwykle rzadkiego zjawiska z planetarnym karzełkiem w roli głównej – przejścia Merkurego przed tarczą Słońca. Jakie sekrety skrywa rzymski posłaniec bogów?

Wydawać by się mogło, że najbliższa Słońcu planeta, jest równocześnie najgorętszą. Nic bardziej mylnego. Z uwagi na brak atmosfery i powolny obrót wokół własnej osi, jedynie na oświetlonej powierzchni panują piekielne temperatury, ponad 400oC. Obszar, gdzie panuje noc, doświadcza mrozów nawet poniżej -200oC. Mało tego, w głębokich kraterach, gdzie światło słoneczne nie dociera nigdy, znaleziono nawet lód! Jego pochodzenie nie jest do końca znane. Najprawdopodobniej dotarł na Merkurego wraz z kometami, tłumnie bombardującymi planety u zarania Układu Słonecznego.

Chyba największym fenomenem, jaki przypadł w udziale Merkurego, jest jego droga wokół Słońca. Planeta porusza się najszybciej ze wszystkich obiektów Układu Słonecznego, dodatkowo znacznie oddala i przybliża się do Słońca w trakcie 88-dniowego obiegu. To nie koniec. Dzień na Merkurym trwa 2/3 jego roku co powoduje przedziwne zjawisko – podwójnych wschodów i zachodów Słońca. O ile znajdziemy się w odpowiednim miejscu na planecie. W pozostałych jest niemniej egzotycznie – Słońce zatrzymuje się na niebie i cofa na kilka dni, by później wrócić do „normalnego” ruchu.

Nie jest łatwo dotrzeć do Merkurego. Dotychczas zaledwie dwie sondy tego dokonały – Mariner 10 oraz Messenger. Pierwsza, wystrzelona w latach siedemdziesiątych, prawdopodobnie orbituje nadal wokół Słońca. Druga, po udanych 4 latach na orbicie planety, została rozbita o powierzchnię Merkurego zaledwie rok temu. Już w 2017 planowana jest nowa misja na tę małą planetę, europejsko-japońska, BepiColombo. Sonda będzie podróżować do celu aż 7 lat!

Mimo iż widoczny okiem nieuzbrojonym, Merkury nie jest łatwy do namierzenia. Krąży blisko naszej gwiazdy, więc obserwowaćgo możemy krótko po zachodzie lub przed wschodem Słońca. 9 maja będziemy mieli specjalną okazję, by zobaczyć Merkurego przechodzącego przed tarczą Słońca. Zjawisko jest rzadkie, zdarza się zaledwie raz na kilka lat. 

Warto dobrze przygotować się do obserwacji. Niezbędne są specjalne okulary, przez które można patrzeć na Słońce lub filtry blokujące niebezpieczne promieniowanie. Nie wystarczą okulary przeciwsłoneczne, przypalone szybki czy płyty CD. Skuteczność tych przedmiotów to niestety jedynie legendy, niepoparte faktami.

Ciekawostki:

• Merkury jest mniejszy niż dwa księżyce Układu Słonecznego: Ganimedesa i Tytana
• Kratery i inne struktury na powierzchni Merkurego noszą nazwy artystów i pisarzy
• Możesz odbyć wirtualną wycieczkę po Merkurym w programie Google Earth (więcej informacji: http://messenger.jhuapl.edu/the_mission/google.html)

Spotkania PTMA Szczecin – co drugi czwartek!

Budynek Jednostek Międzywydziałowych ZUT, Aleja Piastów 48

Zapraszamy na prelekcje tematyczne dotyczące astronomii. Prezentujemy zagadnienia dla absolutnie początkujących, jak i dla tych zaawansowanych.

Daty spotkań i tematy warto sprawdzić na: www.astronomia.pl

Zapisz