Któż z nas nie słyszał o samorozwoju? To jeden z szybciej rosnących rynków na świecie. Wszelkiej maści trenerzy osobiści, coachowie, aktywizatorzy zmian, specjaliści od motywacji i inni, którzy obiecują, że życie może być lepsze. Czy rzeczywiście są nam potrzebni? Czy jest samorozwój? Dlaczego jest tak popularny? Czy przynosi rzeczywistą poprawę? Zapraszam do lektury, mojgo kolejnego felietonu, w którym porusze te kwestie.

ZAŁÓŻ RÓŻOWE OKULARY
Można czasem odnieść wrażenie, że przeczytanie konkretnej książki bądź wykonanie dziesięciu ćwiczeń coachingowych sprawi, że nasze życie stanie się nagle bajką. Problemy znikną a wszystkie stresujące sytuacje przestaną mieć dla nas znaczenie. Staniemy się oazą spokoju i akceptacji (w tym samoakceptacji również). W tej chwili rynek usług coachingowych i rozwojowych jest jednym z dynamiczniej rozwijających się gałęzi usług w Polsce. Problem polega na tym, że panuje wiele niedopowiedzień związanych z istotą samorozwoju oraz nadmiar „specjalistów” zajmujących się tą dziedziną.

SKĄD TEN POMYSŁ?

Koncepcje samorozwoju, choć ubrane w inne słowa, można znaleźć już w pismach Platona i Epikura. Do psychologii koncepcję potrzeb wniósł Maslov tworząc słynną piramię potrzeb, o której w chwili obecnej dzieci uczą się na zajęciach z biologii. Sama idea „potrzeby” rozumiana jest tutaj jako pewne odczucie braku, frustracja czy też wewnętrzny czynnik motywacyjny do podjęcia działań ukierunkowanych na zaspokojenie owego braku. Maslov skategoryzował potrzeby na te najważniejsze i mniej ważne, a następnie wrysował je w piramidę. Dolne obszary tego trójkąta zajmują podstawowe i kluczowe potrzeby fizjologiczne zaś na szczycie przedstawione są potrzeby związane z samorealizacją .
Szeroko rozumiany samorozwój będzie więc drogą, którą zmierzamy od samego spodu piramidy aż po jej wierzchołek. Innymi słowy, w pojęcie to zmieścić można wszystkie te aktywności, które mają sprawić, że nasze potrzeby będą zaspokojone, frustracja zmniejszy się zaś zadowolenie z życia ulegnie poprawie.

TO WARTO WIEDZIEĆ

Wpisując w definicję samorozwoju tak wiele aspektów ludzkiego można odnieść wrażenie, że jest to nurt, który ma uleczyć ludzi i świat. Tymczasem warto jasno powiedzieć, że są sytuacje, w którym o wiele lepszym rozwiązaniem jest zwrócenie się o pomoc do terapeuty (np. depresja, uzależnienie) bądź lekarza (np. nawracające ataki paniki) niż do specjalisty z dziedziny samorozwoju. Odpowiedzialni trenerzy i coachowie nie podejmą się pracy z osobą chorą lub zrobią to po wcześniejszej konsultacji z psychologiem bądź psychiatrą.

Również odczucie „konieczności ulepszania” rzeczy, która jest dobra wcale nie jest najlepszym pomysłem. Skoro coś się sprawdza i działa, nie wywołuje cierpienia, nie występuje wewnętrzna potrzeba zmiany to uleganie pewnej społecznej presji na rozwój w tej dziedzinie (np. lepszy związek, lepsza praca) zamiast zadowolenia może przynieść rozczarowanie.

Są też pewne aspekty samorozwoju, które mogą być szczególnie użyteczne dla określonych grup wiekowych oraz zawodowych. Przykładowo w programie nauczania młodzieży nie ma zajęć, które uczą ich tzw. umiejetności miękkich – asertywności, prowadzenia negocjacji, stawiania granic, okazywania emocji, uważności. Dla nich kursy z zakresu samorozwoju w tych dziedzinach mogą zaowocować wieloma pozytywnymi efektami w dalszym codziennym życiu. Również osoby, których praca polega głównie na kontakcie z ludźmi i rozmową mogą wiele wynieść z takich warsztatów.

JAK WYBRAĆ SPECJALISTĘ

Skoro samorozwojem można nazwać każde działanie zmierzajace do realizacji naszych potrzeb to kim właściwie powinien być specjalista zajmujący się taką dziedziną? Zawsze warto sprawdzić kompetencje osoby, do której pragniesz się udać na konsultacje bądź warsztat. Osoby posługujące się tytułem coach zwykle posiadają certyfiakt ICF bądź innej międzynarodowej instytucji nadzorującej proces kształcenia coachów. Trenerzy zwykle posiadają uprawnienia trenereskie zdobyte w czasie studiów podyplomowych bądź w czasie warsztatów trenerskich związanych z konkretną metodą. Wystrzegaj się wizyty u osób, które nie potrafią udokumentować swojego wykształcenia.

IM MOŻNA ZAUFAĆ

Oto lista kilku sprawdzonych organizacji, które prowadzą szkolenia związane z różnymi aspektami samorozwoju:

www.artofliving.pl– kursy związane z redukcją stresu, medytacja, joga i techniki relaksacyjne o naukowo potwierdzonej skuteczności

www.iuip.eu– oraz inne certyfikowane ośrodki uczące technik Mindfulness

www.icf.org.pl– lista certyfikowanych coachów z całej Polski